موسسه قرآن وعترت امیرالمومنین علیه السلام

موسسه قرآن وعترت امیرالمومنین علیه السلام

وما کنّا لنهتدی لولا ان هدانا الله؛اگرهدایت الهی نبود ماخود به خود در این مقام راه نمی¬یافتیم.
طلیعه:
در جاری حکمتش، بعثت ساری شد،
قرآن طلوع کرد و عترت (علیهم السلام ) تابیدن گرفت،
نوایش ندای فطرت بود و آوایش آواز آسمان، رسول (صلی الله علیه و آله ) قِصه‌ی « خُذِ الکِتاب »خواند و غُصه‌ی « اِنَّ قومی »...
کویر شهرها عطش طراوت داشت و تمنای آرامش، انسان در پی بهار بود و به دنبال قرار،
امیری آسمانی، نشانیِ« فَاِنِّها رَبیعُ القُلوب » سر داد...
و شیطان از همه وقت نالان تر و البته پر کارتر...
حکیمانه های رهبری، ناتوی فرهنگی را فریاد کشید و هندسه‌ی ایمانی را در سایه‌ی معارف قرآنی طرح ریخت.
اندیشه ای جوانه زد، دغدغه‌ای شعله کشید،کلنگ همتی به زمین خورد و آستین تلاشی بالا رفت... موسسه قرآنی فرهنگی امیرالمومنین علی علیه السلام وابسته به جامعه علمیه امیرالمومنین فعالیت خودرا آغاز نمود.

۲۱ مطلب با موضوع «آموزش :: محتوای دروس آموزشی :: تفسیرقرآن وتدبر» ثبت شده است


اثرات معجزه آسای سوره حمد


در سوره های قرآن آنچه که خیلی اثرات معجزه آسایی از آن ذکر شده است سوره مبارکه حمد می باشد که در کمتر سوره ای یافت می شود.

قرآن سر تا سر دارای اعجاز در زندگی مادی و معنوی می باشد که اگر ما با معرفت تلاوت کنیم حتما اثرات آن را خواهیم دید. لذا در اثرات سوره های قرآن اثرات عجیبی ذکر شده که هر کدام معجزه ای هستند. اما در سوره های قرآن آنچه که خیلی اثرات معجزه آسایی از آن ذکر شده است سوره مبارکه حمد می باشد که در کمتر سوره ای یافت می شود.

«سوره حمد» نسخهای است برای درمان همه آلام جسمی و روحی. و چون انسان «العیاذ بالله» بیمار شد، راحت ترین درمان و کم هزینه ترین درمان، خواندن سوره حمد است.

«صادق آل عبا» فرمود: «چنانچه بر مردهای 70 بار سوره حمد خواندید و زنده شد تعجب نکنید.» (اصول کافى)

امام صادق علیه السلام فرمودند: سوره ی «حمد» سوره ای است که ابتدایش «حمد» خدا و وسطش «اخلاص» و آخرش دعا است.

از سلمة بن محمد نقل است که گفت: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: کسی که سوره حمد، او را شفا نبخشد، چیزی او را شفا نمی بخشد. (خواص القرآن، ص48)

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: سوره حمد بر هیچ دردی خوانده نشد مگر اینکه دردش آرام می گیرد (قرآن درمانی روحی و جسمی ،ص 62) و...

امیرالمومنین علیه السلام فرمود: از پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم شنیدم که فرمود: به تحقیق خدای متعال به من گفته: ای محمد به تو هفت آیه از مثانی و قرآن عظیم داده ایم. پس فاتحه الکتاب را جدا کرد و بر من منت گذاشت آن را در برابر قرآن عظیم قرار داد.»

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:  فضیلت سوره حمد مانند فضیلت حاملان عرش است، هر کس آن را قرائت کند، ثوابی مانند ثواب حاملان عرش به او داده می شود. (مستدرک الوسائل، ج4، ص330)

 

از پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم شنیدم که فرمود: به تحقیق خدای متعال به من گفته: ای محمد به تو هفت آیه از مثانی و قرآن عظیم داده ایم. پس فاتحه الکتاب را جدا کرد و بر من منت گذاشت آن را در برابر قرآن عظیم قرار داد».

در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله  آمده است: اگر سوره حمد را در یک کفه میزان و باقی سوره های قرآن را در کفه دیگر قرار دهند، سوره «حمد» هفت برابر سنگین تر است. (مجمع البیان، ج1، ص36 ) 

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: هرکس سوره حمد را قرائت کند خداوند به عدد خواندن تمام کتاب هایی که از آسمان نازل شده به او ثواب و پاداش عنایت می فرماید. (الاختصاص، ص39)

 

برخی از خواص سوره حمد

 

جهت رفع تب

 حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند: هر کس، با ایمان سوره مبارکه فاتحه را چهل بار بر قدح آب با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن بخواند و آن آب را بر روی کسی که تب دارد بپاشد، تب از او زایل می شود. (همان ص12)

 

روزی زیاد

اگر رزق و روزی و ثروت زیادی میخواهید سوره «حمد» را تلاوت کنید

 

زیادی نور چشم

 حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: چون کسی را درد چشم باشد یا در بینایی او ضعفی باشد در اول ماه چون هلال ماه را ببیند دست بر چشم خود بنهد و سوره فاتحه را 10 بار با نیت خالص و توجه به معنی آن بخواند و در آخر سوره مبارکه «توحید» را 3بار بخواند بعد از آن 7بار بگوید: «یا ربِّ قَوِّ بَصَری».

سپس بگوید: «اللهم اکف انت الکافی، اللهم عاف انت المعافی». درد چشم و ضعف بینایی به صحت مبدل می گردد. (خواص آیات قرآن کریم، محمدتقی نجفی، ص10)

 

ایجاد برکت

 در کلامی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم آمده است: هرکس، هنگامی که وارد خانه خود می شود، سوره حمد و توحید را قرائت نماید خداوند فقر را از خانه او دور کرده و برکت زندگی او را به حدّی زیاد می کند که به همسایگانش نیز می رسد.

 

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: فضیلت سوره حمد مانند فضیلت حاملان عرش است، هر کس آن را قرائت کند، ثوابی مانند ثواب حاملان عرش به او داده می شود

 

از حضرت امام صادق علیه السلام روایت شده است:‌ «هرکس سوره حمد را قرائت کند، به لطف و عنایت الهی، درهای خیر دنیا و آخرت به روی او گشوده خواهد شد.» (همان، ص 65 به نقل از الدرالمنثور، ج6)

 

 ختومات مجرب

 1) نماز عجیب و مشکل گشا

 اگر کسی به نیت قضای حاجت دو رکعت نماز بخواند و در هر رکعت 19 مرتبه بسم الله الرحمن الرحیم بگوید و بعد از آن سوره حمد را تلاوت نماید و بعد از تمام شدن نماز 786 مرتبه آیه بسم الله الرحمن الرحیم را بگوید هر حاجتی داشته باشد برآورده خواهد شد. ان شاءالله. (همان، ص67به نقل از شمس المعارف الکبری )

 

2)برکت و گشایش روزی

 از مولا علی علیه السلام نقل شده است: «اگر رزق و روزی و ثروت زیادی می خواهی و دوست داری از هر بنده و آزادی بی نیاز باشی و به زودی به آرزوهایت برسی و از غل و غش و حیله در امان باشی؛ پس «فاتحة الکتاب» را بخوان که اسرار عجیبی در ان نهفته است.

برای رسیدن به آرزوها و حاجت هایت، این سوره را در پنج نوبت (صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا) 100 مرتبه تلاوت کن. (همان،ص 66به نقل از شمس المعارف الکبری)

 

 3) جهت عزت و شخصیّت و حفظ آبرو

 در روز جمعه شروع کند تا 41 روز، و هر روز 41 مرتبه سوره مبارکه حمد را بخواند و بعد از اتمام بلافاصله 13 بار این دعا را بخواند: «یا مُفَتِّحُ فَتَّح یامُفَرِّجُ فَرَّج یامُسَبِّبُ سَبَّب یامُیَسِّرُ یَسَّریامُسَهِّلُ سَهَّل یا مُتَمِّمُ تَمَّم برحمتک یا ارحم الراحمین» (دو هزار و یک ختم، ص48

مثل برف

حرف هم مثل برف است؛ اگر به قول «قرآن کریم» نرم و لیّن باشد، بر دل می‌نشیند و دلنشین خواهد شد. به همین دلیل خداوند به موسی و هارون فرمود:«حال که پیش فرعون می‌روید، با او نرم سخن بگویید.»
 

برف را ببین! اگر تند شلّاقی ببارد، نمی‌نشیند.برف وقتی می‌نشیند که آرام و زیبا ببارد.
حرف هم مثل برف است؛ اگر به قول «قرآن کریم» نرم و لیّن باشد، بر دل می‌نشیند و دلنشین خواهد شد. به همین دلیل خداوند به موسی و هارون فرمود:
«حال که پیش فرعون می‌روید، با او نرم سخن بگویید؛فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَیِّنا.»1
یعنی اگر تند و خشن بگویید، او برنمی‌تابد و بر دل سنگ او نخواهد نشست. کلام و سخن حافظ چرا بر دل‌ها می‌نشیند؟ چون نرم است؛ مثل مخمل و حریر. ببین وقتی که می‌خواهد بگوید با هر کسی ننشین چه لطیف و چه نرم می‌گوید:
نازنینی چو تو پاکیزه‌دل و پاک‌نهاد
بهتر آن است که مردم بد ننشینی

مثل زغال 
زغال‌های خاموش را کنار زغال‌های روشن می‌گذارند تا روشن شوند؛ چون هم‌نشینی اثر دارد.
ما هم مثل همان زغال‌های خاموشیم. پس اگر کنار کسانی بنشینیم که روشنند، نورانیّتی دارند و گرما و حرارتی دارند، ما هم به طفیل آنها روشنی می‌گیریم و گرما و حرارتی پیدا می‌کنیم؛ وگرنه در قیامت حسرت می‌خوریم.
یکی از حرف‌های جانسوز اهل جهنّم همین است:
«یا وَیْلَتى‏ لَیْتَنی‏ لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلیلا؛3
ای کاش با فلانی رفیق نبودم و با او نمی‌نشستم. او تاریک بود و مرا هم مثل خود تاریک کرد.»
یعنی ای کاش! رفیقی سر راهم سبز می‌شد که خود سبز بود، روشن بود، صفا و نوری داشت تا من هم از پرتو او طرفی می‌بستم.

پی‌نوشت‌ها:
1. سوره طه، آیه 44.
3. سوره فرقان، آیه 28.
«مثل شاخه‌های گیلاس»، رنجبر، محمّدرضا، نشر شهر، 1392، ص 13.
رنجبر، محمّدرضا، «مثل شاخه‌های گیلاس»، نشر شهر، 1392، ص 12.

فضیلت بسیار سوره ی توحید


مرحوم آیت الله علی سعادت پرور تهرانی در آخرین جلساتی که با شاگردان خاص خودشان داشتند فرموده بودند: «مردنم را به من نشان دادند، واضح واضح و هم اکنون نیز آن زمان برایم مشهود است، دیدم که انبیا و اولیای الهی(ع) در تشییع جنازه ام شرکت کرده اند و این به خاطر آن است که بنده چهل سال در وقت سحر با توجه، صد مرتبه سوره «قل هو الله احد» را می خواندم و به روح یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر هدیه کرده ام.»(به نقل از سایت استاد علی فروغی از شاگردان ایشان)

درباره عظمت تلاوت سوره توحید، روایات عجیبی در میان فرمایشات معصومین علیهم السلام آمده است؛ از جمله:

از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمودند: «هر کس که قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ را هنگام خواب سه مرتبه بخواند، خداوند پنجاه هزار ملک را بر او موکّل می‏نماید تا در آن شب حراستش کنند».(الکافی، ج 2، ص 620)

امیر المؤمنین علیه السّلام نقل می‏نماید که رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرمودند: «کسی که به هنگام خواب صد بار سوره توحید را بخواند، خداوند گناهان پنجاه سال او را می‏بخشد.» (الکافی، ج 2، ص 539)

همچنین از امیر المؤمنین علیه السّلام نقل شده است که فرمودند: «کسی که پس از نماز صبح، یازده بار «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» بخواند، در آن روز گناهی از او سر نمی‏زند؛ گرچه شیطان خوار شود(یعنی شیطان هر چه تلاش کند، نتواند انسان را به گناه بکشاند و بدین ترتیب خوار شود).»(ثواب‏الأعمال و عقاب الاعمال، ص 277)

امام صادق علیه السّلام از پدرش روایت نموده که پیامبر خدا صلّی اللَّه علیه و آله بر جنازه سعد بن معاذ نماز گزارد و فرمود: «به راستی، نود هزار فرشته بر او نماز گزاردند که جبرئیل نیز در میان آنان بود. از جبرئیل علیه السّلام پرسیدم که او از چه رو استحقاق نماز شما را یافت؟ جبرئیل علیه السّلام گفت: از آن رو که در حال ایستاده و نشسته و سواره و پیاده و در حال رفت و آمد، سوره توحید را تلاوت می‏کرد.»(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمه حسن زاده، صفحه 295)

امام صادق علیه السلام فرموده اند: «هر که دچار مرض و یا گرفتاری شود و قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ نخواند و در آن بیماری و شدّت بمیرد از اهل آتش است.»(وسائل‏ الشیعه، ج 6، ص 224) و «هر که به بستر رود و (توحید) را یازده بار بخواند خانه او و همسایگانش مصون است.» (ثواب‏الأعمال و عقاب الاعمال، ص 128)

امام کاظم علیه السّلام از پدرش امام صادق علیه السّلام روایت نموده که امام علی علیه السّلام فرمود: «هر که نماز صبح را به جا آورد و پس آنگاه سوره توحید را یازده بار تلاوت کند، در آن روز گناهی مرتکب نشود هر چند شیطان بخواهد.»(مجلسی، بحارالأنوار، ج 83 ص 135)

سایت حوزه


معرفت کوثر قرآن


«اِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ* فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ* إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ»؛ ما تو را [چشمه] کوثر دادیم  *پس براى پروردگارت نماز گزار و قربانى کن *دشمنت‏ خود ابتر و بلاعقب خواهد بود.

«کوثر» کوتاه ترین سورة قرآن است و روایات دلالت بر این دارد که این سوره هم در مکه نازل شده و هم در مدینه ولی ظاهر امر این است که در مکّه نازل شده است.

"کوثر" وصفی است که از «کثرت» گرفته شده و به معنی خیر و برکت فراوان است و به افراد «سخاوتمند» نیز«کوثر» گفته می شود.

در روایت آمده است که وقتی این سوره نازل شد پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) بر فراز منبر رفت و این سوره را تلاوت فرمود، اصحاب عرض کردند: این چیست که خداوند به تو عطا فرموده؟ گفت: نهری است در بهشت، سفیدتر از شیر، وصاف تر از قدح (بلور) در دو طرف آن قبه هائی از درّ و یاقوت است.

در حدیث دیگری از امام صادق (علیه السلام) می­خوانیم که فرمود: «کوثر نهری است در بهشت که خداوند آن را به پیغمبرش در عوض فرزندی (عبدالله) که در حیات او از دنیا رفت به او عطا فرمود.

در تفسیر آﯾﮥ اول ﺧﺪای رﺣﻤﺎن ﺑﻪ رﺳﻮل اﮐﺮم (صلی الله علیه و آله)  ﮐﺜﺮت از ﭼﯿﺰی را ﻋﻄﺎ ﮐﺮده اﺳﺖ اﻣّﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮر از اﯾﻦ ﮐﺜﺮت ﭼﯿﺴـﺖ ﺑﺪان ﺗﺼﺮﯾﺢ ﻧﺸﺪه و ﺗﻨﻬﺎ از ﮐﻠﻤﻪ ﻋﻄﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ﮐـﻪ اﯾـﻦ ﮐﺜـﺮت ﺑﺎﯾـﺪ در اﻣﺮی ﺧﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ؛ زﯾﺮا ﮐﻠﻤﻪ ﻋﻄﺎ درﺑﺎره ﺷﺮ آورده ﻧﻤﯽﺷﻮد. ﭘﺲ ﻣﻌﻨﯽ آﯾﻪ اول اﯾـﻦ اﺳـﺖ: «ﺧﯿـﺮ ﮐﺜﯿـﺮ» ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻋﻄﺎ ﮐﺮدﯾﻢ. امّا "اﯾـﻦ ﮐـﻪ خیر کثیر ﭼﯿﺴﺖ" اﺣﺘﻤﺎلﻫﺎ و ﻧﻈﺮات ﻣﺘﻌﺪدی ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ.

بسیاری از بزرگان علمای شیعه مصداق «خیر کثیر» را وجود مبارک «فاطمه زهرا» دانسته اند، چرا که شأن نزول این آیه می گوید: آنها پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را متهم می کردند که بلاعقب است، قرآن ضمن نفس سخن آنها می گوید: ما به تو کوثر دادیم.1

این جمله از این دلالت خالی نیست که فرزندان حضرت زهرا (علیها السلام) ذریه رسول خدا (صلی الله علیه و آله)  هستند، و این خود یکی از خبرهای غیبی قرآن کریم است، و همچنین بدست می آید که منظور از کوثر، تنها و تنها کثرت ذریه ای است که خداوند متعال به آن جناب ارزانی داشته، و کثرت ذریه یکی از مصادیق خیر کثیر است. و همانطور که دیده می­شود خدای متعال بعد از درگذشت آن حضرت برکتی در نسل آن جناب قرار داد، به طوری که در همه عالم هیچ نسلی معادل آن دیده نمی شود، آن هم با آن همه بلاها که بر سر ذریه آن جناب آوردند و گروه گروه از ایشان را کشتند.2

منبع:

1. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج27، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1366.

2. طباطبائی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، مترجم: سیدمحمدباقر موسوی همدانی، ج20، تهران، دفتر انتشارات، بی تا.

مراد از شناخته شدن زن از حجاب این نیست که از غیر مسلمانان تشخیص داده شود بلکه مراد این است که به عنوان اهل عفاف و پاکدامنی شناخته شود.


حجاب ملاک پاکدامنی زن


در اهمیت حجاب در بینش و نگرش قرآنی می توان به آیاتی اشاره کرد که در آن حجاب و پوشش نشانه ای از شناخت زن مومن از غیر است. به آیه زیر توجه کنید:


«یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنینَ یُدْنینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِکَ أَدْنی‏ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیماً؛ ای پیامبر به همسرانت، و دخترانت و زنان مؤمنین بگو تا مقنعه‌هایشان را جلو بکشند، این نزدیکتر است به اینکه شناخته شوند و در نتیجه آزار نبینند و خدا همواره آمرزنده مهربان است». (سوره احزاب/ آیه 59)


علامه طباطبائی، مفسر بزرگ المیزان، در تفسیر آیه فوق می فرماید:

 (جلباب) یعنی جامه­ای سراسری که تمام بدن را بپوشاند و یا روسری و مقنعه مخصوصی که صورت و سر را ساتر می­شود. می فرماید، ای رسول خدا به همسرانت و دخترانت و زنان مؤمن امتت بگو که جلباب­های خود را طوری جلو بکشند که زیر گلو و سینه­هایشان آشکار نباشد و این پوشاندن بدن به اینکه، این صورت شناخته شوند که اهل عفت و حجابند نزدیکتر است، در نتیجه وقتی مردان بدانند آن­ها اهل حجاب هستند، دیگر ایشان را اذیت و آزار نمی­کنند و اهل فسق و فجور متعرض آن ها نمی شوند. و یا بعضی مفسران گفته اند این پوشش نزدیکتر است به اینکه آن ها را به عنوان زن مسلمان و آزاد بشناسند و متعرض آن ها نشوند، چون کنیزان در آن زمان حجاب نداشتند. و در آخر به علت انشاء این حکم اشاره می فرماید که همانا آمرزندگی و عیب پوشی و رحمت خدا نسبت به بندگان است.

مراد از شناخته شدن این نیست که از غیر مسلمانان تشخیص داده شوند، بلکه مراد این است که به عنوان اهل عفاف و پاکدامنی شناخته شوند.


آیت  الله جوادی آملی در ادامه علت ضرورت حجاب را چنین بازگو می کنند:

«ذلک أدنی أن یعرفن فلا یؤذین؛ یعنی برای این که شناخته نشوند و مورد اذیت واقع نگردند». چراکه آنان تجسم حرمت و عفاف جامعه هستند و حرمت دارند.

تبیین حجاب در بینش قرآن کریم این است که زن باید کاملاً درک کند که حجاب او تنها مربوط به خود او نیست تا بگوید من از حق خودم صرف‏نظر کردم، حجاب زن مربوط به مرد نیست تا مرد بگوید من راضیم، حجاب زن مربوط به خانواده نیست تا اعضای خانواده رضایت بدهند، حجاب زن، حقی الهی است، حرمت زن نه اختصاص به خود زن دارد نه شوهر و نه ویژه برادر و فرزندانش می‏باشد، همه اینها اگر رضایت بدهند قرآن راضی نخواهد بود، چون حرمت زن و حیثیت زن به عنوان حق‏ اللَّه مطرح است.

زن به عنوان امین حق‏ اللَّه از نظر قرآن مطرح است یعنی این مقام را و این حرمت و حیثیت را خدای سبحان که حق خود اوست، به زن داده و فرموده: این حق مرا تو به عنوان امانت حفظ کن.

قرآن کریم وقتی درباره حجاب سخن می‏گوید و می‏فرماید: حجاب عبارت است از احترام گذاردن و حرمت قائل شدن برای زن که نامحرمان او را از دید حیوانی ننگرند لذا، نظر کردن به زنان غیر مسلمان را، بدون قصد تباهی جایز می‏داند و علت آن این است که زنان غیر مسلمان از این حرمت بی‏ بهره ‏اند.

حاصل کلام آنکه حجاب نشانه شناخت است. شناخت بین زنان مومن و زنانی که ایمان ندارند. چنانچه بی حجابی ثمره عدم شناخت زن از خود است.

بر اساس این آیه از  قرآن کریم، فلسفه پوشش نه به خاطر مردان بلکه به خاطر بهتر شناخته تر شدن زن است و برای این است که آنان از تعرض هوسرانان آزار نبینند. در واقع نوع لباس مردم در جامعه،  می‌تواند معرف شخصیت، مکتب و هدف آنها باشد.

پی نوشت:

1- طباطبائی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج16، صص509-510.
2- جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، صص 437-438.

 

 

خواص سوره قدر

هر چیز میوه ای دارد و میوه قرآن سوره قدر است، هر چیز گنجی دارد و گنج قرآن سوره قدر است، هر چیز یاریگری دارد و یاریگر ضعیفان سوره قدر است، و هر چیز راه آسانی دارد و راه آسان برای درماندگان سوره قدر است و هر چیز عصمتی دارد و عصمت مؤمنان سوره قدر است و هر چیز هدایتی دارد و هدایت صالحان سوره قدر است، هر چیز سروری دارد و سرور قرآن سوره قدر است.  و برای هر چیز حجتی است و حجت بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم سوره قدر است پس به آن ایمان بیاورید.

سوره قدر نود و هفتمین سوره قرآن کریم است که مکی  و 5  آیه دارد.


محتوای سوره

بیان نزول قرآن در شب قدر، و سپس بیان اهمیت شب قدر و برکات و آثار آن.


فضیلت سوره

از امام باقر علیه السلام روایت شده است: هر کس سوره انا انزلناه... را با صدای بلند بخواند مانند آن است که شمشیر خود را در راه خداوند عزو جل کشیده است(جنگ می کند). و هر کس این سوره را آهسته قرائت نماید مانند آن است که در راه خدا در خون خود آغشته شده است. و هر کس این سوره را ده بار بخواند خداوند گناهان او را می زداید و محو می کند. 1

امام صادق علیه السلام می فرمایند: هر کس این سوره را در هر نماز واجب بخواند او را صدا زننده ای از جانب خداوند صدا می زند که: «ای بنده خدا! بخشید خداوند بر تو گناهان گذشته را، پس از سر بگیر عمل خود را.

از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است: هر کس این سوره را بخواند به او از ثواب کسی که ماه رمضان را روزه گرفته است و شب قدر را شب زنده داری کرده است داده می شود.

از حضرت رضا علیه السلام نقل شده است: هر که نزد قبر برادر مؤمن خود از هر جانب که بگذارد دست خود را، هفت بار انا انزلناه فی ... را بخواند از ترس و بیم بزرگ و ترس روز قیامت در امان خواهد بود.

امیرمؤمنان علیه السلام می فرمایند: هر کس قرائت کند سوره «قل هوالله...» را و «انا انزلناه...» را پیش از آنکه خورشید طلوع کند رو نمی آورد و نمی رسد او را در آن روزگناهی، گرچه ابلیس و شیطان تلاش نماید.» 2

امام کاظم علیه السلام درباره قرائت این سوره در روز جمعه می فرماید: برای خداوند در روز جمعه هزار نفحه رحمت است که به هر بنده ای به اندازه ای از این رحمت عطا می کند و هر کس این سوره را بعد از ظهر جمعه صد بار قرائت نماید خداوند همه آن هزار نفحه رحمت را به او خواهد داد.3

امام صاددق علیه السلام فرمودند: هر که سوره قدر را در یکی از نمازهای واجب قرائت نماید منادی ندا می دهد : ای بنده خدا گناهان گذشته تو را آمرزیده است پس اعمالت را از سر بگیر

امام صادق علیه السلام فرمودند: نوری که پیشاپیش مؤمنان در روز قیامت است ، نور سوره قدر است.4

امیرالمؤمنین در کلامی زیبا فضایل این سوره را اینگونه تشریح کرده اند: هر چیز میوه ای دارد و میوه قرآن سوره قدر است، هر چیز گنجی دارد و گنج قرآن سوره قدر است، هر چیز یاری  گری دارد و یاری گر ضعیفان سوره قدر است و هرچیز راه آسانی دارد و راه آسان برای درماندگان سوره قدر است و هر چیز عصمتی دارد و عصمت مؤمنان سوره قدر است و هر چیز هدایتی دارد و هدایت صالحان سوره قدر است، هر چیز سروری دارد و سرور قرآن سوره قدر است. هر چیز زینتی دارد و زینت قران سوره قدر است، هر چیز خیمه ای دارد و خیمه متعبّدان سوره قدر است و هر چیز بشارتی دارد و بشارت مردم سوره قدر است و برای هر چیز حجتی است و حجت بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم سوره قدر است پس به آن ایمان بیاورید. 5

از وجود نورانی امام باقر علیه السلام روایت شده است: هر کس سوره قدر را هر شب صد بار تلاوت نماید پیش از آغاز صبح بهشت را خواهد دید. 6

هم چنین فرموده اند: هر کس سوره قدر را در هنگام خواب و پس از بیداری قرائت کند ، اجر و ثواب آن لوح محفوظ را سرشار خواهد کرد.7

در روایتی دیگر فرمودند: هر کس این سوره را تلاوت نماید ، هفتاد صف از فرشتگان و هر یک هفتاد بار بر او درود و رحمت می فرستند .8

و باز ایشان فرموده اند: هر کس سوره قدر را در هنگام خوابیدن 11 بار بخواند خداوند نوری برایش می آفریند که گستردگی آن جهان هستی را در برمی گیرد که در هر درجه آن  هزار فرشته است. و ایشان تا صبح برای قاری این سوره طلب مغفرت می کنند.9


پاسخ به یک پرسش

با بر شمردن این همه فضیلت برای یک سوره ممکن است این پرسش برای شما پیش بیاید که این همه اجر برای یک سوره آیا منطقی است؟

درباره فضیلت‏های سوره‏ ها باید گفته شود شاید برای تشویق و اهمیّت دادن به آن‏ها این قدر سفارش کرده‏اند و چون سوره قدر از منزلت خاصی برخوردار است، بر خواندن آن تشویق بیشتری شده است.

ثانیاً این همه فضیلت از آنِ کسی نیست که آن را بخواند و حقیقتش را درک نکند، بلکه از آنِ کسی است که میخواند و میفهمد و به محتوایش عمل میکند و قرآن را بزرگ میشمارد و آیاتش را در زندگی پیاده میکند.(تفسیر نمونه جلد 27ص 179).

مثلا در این سوره آمده است که شما چه می دانید که شب قدر چیست؟ و واقعا ما چه میدانیم که شب قدر چیست؟! کی باشد که عظمت آن را درک کنیم؛ این همه فضیلت برای تلاوت این سوره که وارد شده اگر ما را بر آن دارد که بر خواندنش مداومت داشته باشیم ، امید است که به معارفی دست یابیم که ما را به حقیقت و نور این سوره و عظمت شب قدر و وقایع آن رهنمون نماید.  إن شاء الله

امام رضا علیه السلام می فرمایند: هر مؤمنی که هنگام وضو گرفتن سوره قدر را بخواند از گناهانش خارج می شود مانند آن روزی که از مادر زاده شده است .


آثار و برکات سوره


1) خروج از دین و بدهکاری

یکی از آثار سوره قدر تسریع در پرداخت بدهی هاست.

امام باقر علیه السلام در جواب شخصی که که توان ادای قرض را نداشت فرمودند: زیاد استغفار کن و سوره قدر را  فراوان بخوان.10

امیرالمؤمنین علیه علیه السلام می فرمایند: بهترین رفیق آدمی سوره قدر است که به و سیله آن می تواند قرضش را ادا کند.11


2) دوای دردها

در روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده است: هر کس که دردی دارد کوزه ای نو بگیرد و در آن آب بریزد و این کار را خود به عهده گیرد سپس سوره قدر را به شیوه ترتیل سی بار بر آن آب بخواند . آنگاه از آن آب بنوشد و با آن وضو بگیرد و به وسیله آن سر و صورت خود را مسح کند و هر مقدار که از آب کم شد بر آن بیفزاید سه روز بر او نمی گذرد مگر اینکه به اذن خداوند درد او درمان می شود.12


3) بینایی چشم

در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است: هر کس سوره قدر را بر آب بخواند و از آن اب بنوشد خداوند نوری در چشمان او قرار می دهد .13


4) آسان شدن زایمان

در روایت آمده است: هرگاه زایمان زنی سخت شد در کنارش سوره قدر را زیاد قرائت کنید.14


5) فرزند دار شدن

برخی از افراد از داشتن فرزند یا جنسیت دلخواه محرومند. امام باقر علیه السلام فرمودند: هر وقت که زن وارد ماه نهم شد ، سوره قدر را با مشک و زعفران بنویس و آن را شسته و به او بنوشان.15


6) درمان بیماری کبد

امام صادق علیه السلام فرمودند: اگر سوره قدر را بر سفالی جدید نوشته و با آب باران شسته شود سپس مقداری شکر بر آن اضافه کنند و کسی که درد کبد دارد آن را بنوشد به اذن خداوند خوب می شود.16


7) خواب آرام و امنیت هنگام خواب

امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس بعد از نماز عشا 15 بار سوره قدر را قرائت نماید تا شب آینده در امان الهی خواهد بود. و هر که 7 بار این سوره را پیش از خواب قرائت نماید تا صبح در امان الهی خواهد بود.17


8) اجابت دعا

امام جواد علیه السلام فرمودند: هر کس سوره قدر را در یکی از نمازهایش قرائت نماید ، در علیین نمازش مورد قبول و ثوابش دو برابر می شود و هر کس این سوره را بخواند و آنگاه دعا کند دعایش در لوح محفوظ مستجاب نوشته می شود.18

برخی از افراد از داشتن فرزند یا جنسیت دلخواه محرومند. امام باقر علیه السلام فرمودند: هر وقت که زن وارد ماه نهم شد سوره قدر را با مشک و زعفران بنویس و آن را شسته و به او بنوشان


9) بخشش گناهان

امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس سوره قدر را در یکی از نمازهای واجب قرائت نماید منادی ندا می دهد : ای بنده خدا گناهان گذشته تو را آمرزیده است پس اعمالت را از سر بگیر.19

امام رضا علیه السلام می فرمایند: هر مؤمنی که هنگام وضو گرفتن سوره قدر را بخواند از گناهانش خارج می شود مانند آن روزی که از مادر زاده شد. 20


10) مغفرت برای اموات

از جمله حقوقی که بر عهده مؤمنین است به یاد داشتن و هدیه فرستادن برای اموات و درگذشتگان به ویژه والدین، بستگان، و دوستانی است که از دنیا به سرای باقی رفته اند می باشد. در حدیثی ارزشمند از امام رضا علیه السلام آمده است: هر کس قبر مؤمنی را زیارت کند و در کنار قبرشسوره قدر را هفت مرتبه قرائت کند ، خداوند هم او و صاحب قبر را می آمرزد. 21

ختومات مجرب

وسعت رزق و روزی

الف: هر روز 10 مرتبه بعد از نماز صبح بخواند و قدرت خدا را مشاهده نماید.

ب: همچنین به نیت برآورده شدن حاجات 360 بار این سوره مبارکه را قرائت نماید. 22

پی نوشت ها :

(1) الکافی، ج2، ص454

(2) سوره قدر جلوه گاه ولایت،صص 25-17

(3) الامالی، صدوق، ص703

(4) بحارالانوار، ج89، ص329

(5) همان، ص331

(6) جامع احادیث شیعه، ج15، ص126

(7) مستدرک الوسائل، ج4، ص293

(8) بحارالانوار، ج89، ص330

(9) جامع احادیث شیعه، ج15، ص149

(10) الکافی، ج5، ص317

(11) جامع احادیث الشیعه، ج15، ص127

(12) طب الائمه، ص123

(13) مستدرک الوسائل، ج4، ص314

(14) الدعوات،ص201

(15) طب الائمه، ص96

(16)مستدرک الوسائل، ج4، ص314

(17) تفسیرالبرهان، ج5، ص699

(18) مستدرک الوسائل، ج4، ص190

(19) ثواب الاعمال، ص124

(20)فقه الرضا، ص70

(21) کتاب من لا یحضره الفقیه، ج1، ص181

(22) درمان با قرآن، ص154 و 155

 

مؤمنی که دین ندارد، کیست؟

واجبی که عامل برپایی واجبات دیگر و مایه نزول رحمت است.


خداوند در آیه 71 سوره توبه هم مردان و هم زنان را خطاب قرار می دهد و میفرماید شما حق ولایت و نظارت نسبت به هم دارید و نباید نسبت به هم بی تفاوت باشید و سر در لاک خود کنید و فقط کلاه خود را بچسبید . گر چه امر به معروف و نهی از منکر امر ونهی است و امر نهی همیشه از موضع قدرت هست نه ضعف ولی نباید فراموش شود که این حق ولایت و نظارت دوستانه و همراه با محبت است. و باید دوستی ­و محبت ­بین ­مومنین ­باشد.

آیه ى 67 سوره توبه، درباره ى منافقان تعبیرِ «بعضهم من بعض» (یعنی منافقان از جنس هم هستند و همه منافقند (گر چه بعضی از آنها قسم می خورند مومن هستند) )را آورده، امّا آیه 71 سوره توبه درباره­ى   مؤمنان مى فرماید:  «بعضهم اولیاء بعض»، شاید اختلاف تعبیر به خاطر آن است که بر خلاف مؤمنان، وحدت عمیق و پیوند ولایت در میان منافقان نیست و هنگام بروز منافع شخصى، وفادار نیستند و وحدت شان ظاهرى و صورى است، به قول قرآن: «تحسبهم جمیعاً وقلوبهم شتّى» (1) آنان را متّحد مى پندارى در حالى که دلهایشان پراکنده است.چون امر به معروف ونهى از منکر، عامل برپایى واجبات دیگر است، از این رو در آیه، قبل از نماز و زکات آمده است. (2)

پس امر به معروف و نهی از منکر آنچنان دارای اهمیت است که اگر انجام نشود واجبات دیگر هم روی زمین ­می­ماند.


خداوند امر به معروف و نهی از منکر را اولین نشانه مومنین و امر به منکر و نهی از معروف را اولین نشانه فسق معرفی کرده است. و امر به معروف و نهی از منکر را در کنار ایمان داشتن و اهل عمل بودن ذکر کرده است تا بدانیم برای انجام این فریضه الهی نیاز هست خود اهل اقامه نماز و پرداخت زکات و اطاعت با میل رغبت از خداوند در اعمال عبادی و از رسول خدا در برنامه های حکومتی باشیم. و اگر مثل منافقان به فکر فقرا نباشیم بهتر است به امر معروف و اصلاح خود بپردازیم که بوی نفاق از ما به مشام میرسد.
و در انتهای آیه خداوند بشارت می دهد که این چنین مردان و زنانی به زودی مورد رحمت من قرار میگرند و یاد آور می شود که شما به عمل خود رحمت من را شامل حالتان می کنید و دنیا و اخرت خود را قرین رحمت های من می کنید . چنان که در آیه 96 سوره اعراف خداوند وعده نزول برکات از اسمان و زمین را به یک جامعه با ایمان و باتقوا داده است.


------------------------------

1. حشر، 14.
2. تحف العقول، ص 237.
3.بر گرفته از تفسیر نور

4. وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَآءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَوةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَوةَ وَیُطِیعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أَوْلِئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ (71 توبه (؛ مردان وزنان با ایمان، یار ویاور واولیاى یکدیگرند، به معروف (خوبى ها) فرمان مى دهند و از منکرات و بدى‌ها (منکرات) نهى مى کنند، نماز بر پاى داشته، زکات مى پردازند و از خداوند و پیامبرش پیروى مى کنند. بزودى خداوند آنان را مشمول رحمت خویش قرار خواهد داد. همانا خداوند، تواناى غالب و حکیم است
5. الْمُنَفِقُونَ وَالْمُنَفِقَتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمُنکَرِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَیَقْبِضُونَ أَیْدِیَهُمْ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُمْ إِنَّ الْمُنَفِقِینَ هُمُ الْفَسِقُونَ (67توبه)؛مردان و زنانِ منافق، از یکدیگرند (از یک قماشند)، به منکر فرمان مى دهند و از معروف نهى مى کنند و دستهاى خود را (از بخشش و انفاق) مى بندند. خدا را فراموش کرده اند، پس خداوند نیز آنان را فراموش کرده است. همانا منافقان، همان فاسقانند

 

  



  در میدان عمل

   

سوره مبارکه بقره، آیه شریفه 44: أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَکُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْکِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ.

    

معنای آیه: آیا مردم را به نیکی دعوت می کنید و خود را فراموش می کنید در حالی که با کلام خدا ارتباط دارید؟ آیا نمی اندیشید؟

   

پیام آیه:انتظار می رود که اندیشمندان در عمل به خوبی ها پیشتاز باشند. امام علی (ع) فرمود: « اندیشه، آن است که آنچه را می دانی، بگوئی و به آنچه می گوئی عمل کنی»

   


دشمن شناسی

    

سوره مبارکه آل عمران، آیه شریفه 118

   

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ بِطَانَةً مِّن دُونِکُمْ لاَ یَأْلُونَکُمْ خَبَالًا وَدُّواْ مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاء مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِی صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید غیر از خودتان هم راز نگیرید (رازتان را به دیگران نگویید) آنان در هلاکت شما، کوتاهی نمی کنند، رنج شما را دوست دارند دشمنی از گفتارشان پیداست و آنچه در دل دارند بیشتر است.......

   

پیام آیه:دشمن آن است که خوشی و سعادت ما را نمی خواهد و در آرزوی رنج و گرفتاری است. اسرار خودمان را به بیگانه نگوییم. سلاح دشمن عبارت است از : فساد، زورگویی، تزویر. راه خنثی کردن آنها، ایمان، اندیشه، و بیدارباش است.



نشانه ها و صفات زن خوب از نظر اسلام


قرآن کریم در آیه 34 سوره نساء ،نشانه ها و صفات زن خوب از نظر اسلام را بیان می کند و بعد از این که از ولایت و سرپرستی مردان بر زنان صحبت می کند چنین نتیجه گیری می کند:


فالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَیْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ...(34 نساء)؛ پس زنانِ شایسته، فرمان بردارند و نگهدار آنچه خدا (براى آنان) حفظ کرده، (حقوق واسرار شوهر، ) در غیاب اویند.


این آیه، سفارش به زنان است که این صفات را داشته باشید.البته اطاعت زن از شوهر و حفظ حقوق وى، مشروط به تأمین زندگى او از سوى مرد است. «بما انفقوا... فالصالحات قانتات حافظات»


پس نشانه شایستگى زن اطاعت و تواضع او نسبت به شوهر «قانتات» و رازدارى، حفظ مال و آبرو و ناموس شوهر در غیاب اوست. «فالصالحات... حافظات للغیب»

باید توجه داشت که خداوند تواضع زن را، ضعف زن نمی داند،بلکه  ارزش او میداند. «فالصالحات قانتات»


منبع: تفسیر نور