مهمترین سوال این است، هر زائری باید از خود بپرسد که چرا زیارت اربعین از علامت مومن است؟!
قرآن کریم می فرماید: «أفمن کان مومنا کمن کان فاسقا لایستون؛ آیا فکر کردید مومن با فاسق یکی است درحالیکه یکسان نیستند». فقط مومن در صراط مستقیم قرار دارد و خداوند برای درک این حقیقت در قرآن کریم در سوره والعصر قسم یاد می کند که همه انسانها در خسران هستند مگر کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند که اهل توصیه به صبر و توصیه به حق هستند.
آثار فردی زیارت
امام رضا (علیه السلام) فرمودند:«ان لکل مومن عهدا فی عنق اولیائه و شیعته من تمام الاداء زیاره القبور فمن زیاره القبور ...» حتما هر امامی بر گردن شیعیان عهدی دارد. تمامِ وفای به عهد این است که شیعیان به زیارت قبر امام شان بروند...»
زیارت از جنبه فردی و اجتماعی دارای آثاری است در ابتدا به آثار فردی اشاره می شود:
«کسی بر امام حسین گریه کند بهشت بر او واجب است». در نگاه اولیه این روایت خیلی سنگین است. اما وقتی به آثار شگفت انگیز او توجه شود، دانسته می شود که این آثار کاملاً دقیق و ریاضی است.
در راهپیمائی عزیزان اهل سنت، کلیمی، مسیحی، هندو و … در کنار شیعیان موکب میزنند یا راهپیمایی میکنند. چون امام در وجود همه انسان ها سهم دارد. همه مردم حول محور یک انسان کامل جمع می شوند و برای بزرگداشت او از دور و نزدیک، سواره یا پیاده مراسم برگزار می کنند.
«این حسین کیست که عالم همه دیوانه اوست» این یک شعار یا یک شعر نیست، یک حقیقت خارجی است.
چگونه مردم غیر مسلمان برای یک رهبر غیر خودی این همه زحمت می کشند و فداکاری می کنند؟؟
زیرا امام رابطه وجودی با همه انسان ها دارد. نور امام است که در همه انسان ها وجود دارد. همچنین غیر از رابطه وجودی، رابطه حقوقی نیز وجود دارد و آن این است که امام بعنوان متخصص معصوم روی زمین است. همه انسانها نسبت به او وظیفه دارند که همان وظیفه صله ارحامی است.
اگر کسی معرفت پیدا کند می داند که کس و کار او محمد و آل محمد (علیهم السلام) هستند، نسبت به آنها احساس تعهد و وظیفه می کند. که مهمترین آن بجا آوردن صله رحم است.
زیارت قبور از اتمام عهد و حسن اداء است. وفا به عهد نسبت به امام این است که به زیارت شان برویم و این بخاطر نیاز خود انسان و بخاطر تربیت خودِ انسان است. یعنی زیارت انسان را به هدف خلقت نزدیک می کند و همچنین سازندگی و رشد می آورد.
در ادامه روایت آمده:« هر کسی باید با میل و رغبت به زیارت برود » یعنی زیارت باید از روی دلتنگی و عشق باشد.
پس یکی از آثار زیارت این است که دلتنگی های انسان برطرف می شود. یعنی با برقراری رابطه عاطفی با الله و امامان معصوم که حی و زنده هستند، نیازهای عاطفی انسان برآورده می شود.
جدی ترین نیاز در مرحله حیات انسان، زمانی است که انسان به زیارت می رود و این امر مستحبی نیست. دلیل اینکه همه مردم سختی را تحمل می کنند و سختی راه را به جان می خرند؛ چون نیاز به معصوم در وجودشان حس می شود.
زیارت اربعین، یکی از جدی ترین مراحل زندگی یک انسان است. چون با بخش اصلی او سروکار دارد.
در زیارت آثار فردی دیگری وجود دارد که در جلسه بعدی به موارد دیگر و همچنین به آثار اجتماعی آن اشاره می شود.